Πώς βγάζουν τα δισ. Θόδωρος και Γιάννα

Ακόμα ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα, που μπορεί να φτάσει και τα 340.000.000 δολάρια, βάζει ο εφοπλιστής Θόδωρος Αγγελόπουλος. Παραγγέλνει στόλο με καινούργια δεξαμενόπλοια σε ναυπηγείο της Νότιας Κορέας εκτιμώντας προφανώς ότι το τίμημα που καταβάλλει είναι πολύ χαμηλό και θα μπορέσει έτσι να τα πουλήσει αργότερα ακριβότερα, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές. Εφόσον οι σχετικές πληροφορίες επιβεβαιωθούν, θα είναι η έκτη φορά που ο σύζυγος της Γιάννας Δασκαλάκη-Αγγελοπούλου αγοράζει και πουλά στόλο χωρίς πρακτικά να τον δουλέψει.

Πρόκειται για κλασική περίπτωση asset play, όπως ονομάζονται στους κύκλους της ποντοπόρου ναυτιλίας οι αγοραπωλησίες πλοίων με στόχο το κέρδος και όχι τον εφοπλισμό. «Ο άνθρωπος αυτή τη δουλειά κάνει από το 2005» εξηγεί μεγαλοπαράγοντας της Ακτής Μιαούλη προσθέτοντας: «Είναι άγνωστο το πόσα χρήματα τελικά κερδίζει, αφού κανείς δεν ξέρει τα κόστη χρηματοδότησής του, ενώ σπανίως ανακοινώνει και τις τιμές αγοράς». «Αυτός δεν είναι εφοπλισμός αλλά στοίχημα στις ναυλαγορές» εξηγεί Ελληνας εφοπλιστής με δύο φορτηγά πλοία, που τα δουλεύει εδώ και δεκαέξι συναπτά έτη.

«Συνολικά πέντε φορές έχει κάνει το ίδιο παιχνίδι τα τελευταία δώδεκα χρόνια» αναφέρει η ίδια πηγή. «Αν μη τι άλλο, ήταν τυχερός το 2010, όταν ξεφορτώθηκε στόλο επτά δεξαμενόπλοιων έναντι 620.000.000 δολαρίων στον Πέτρο Γεωργιόπουλο και τη χρεοκοπημένη πλέον General Maritime που διαχειρίζεται». Τόσο μεγάλο ήταν το βάρος του δανεισμού για την εισηγμένη στις ΗΠΑ General Maritime που αναγκάστηκε να προβεί σε στάση πληρωμών και να αναζητήσει προστασία από τους πιστωτές της στο αμερικανικό άρθρο 99 του πτωχευτικού δικαίου, το γνωστό ως «Chapter 11».

Ο Αγγελόπουλος τώρα μέσω της ναυτιλιακής του MetroStar με τα εντυπωσιακά γραφεία στην Πανεπιστημίου παρήγγειλε έξιι δεξαμενόπλοια μεταφοράς επεξεργασμένων πετρελαιοειδών (51.000-dwt products-tanker ) και απέκτησε δικαίωμα επέκτασης της παραγγελίας στα δέκα, εφόσον το κρίνει αναγκαίο. Το τίμημα και αυτή τη φορά δεν έγινε γνωστό, αλλά ναυλομεσιτικές πηγές εκτιμούν ότι η τιμή γι’ αυτά τα πλοία σε ναυπηγεία σήμερα είναι στα επίπεδα των 34.000.000 δολαρίων το καθένα.

Στην ποντοπόρο ναυτιλία από το 1996, οπότε ίδρυσε τη Metrostar, έως το 2002, όταν αναλάμβανε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών της Αθήνας η σύζυγός του, έχτισε στόλο δεκατεσσάρων δεξαμενόπλοιων, που τον πούλησε τον Ιανουάριο του 2003 έναντι 520.000.000 δολαρίων στην General Maritime Corp του Πέτρου Γεωργιόπουλου, που ειδικεύεται στα τάνκερ. Ηταν η πρώτη φορά από τις τρεις που οι δύο άντρες έκαναν ακριβώς το ίδιο πράγμα: ο δεύτερος αγόραζε -μάλλον ακριβά, ισχυρίζονται κάποιοι- τα πλοία που έχτιζε ή μάζευε από τη δευτερογενή αγορά ο Θόδωρος.

Εως την άνοιξη του 2005 ο Αγγελόπουλος συγκέντρωσε και πάλι στόλο μεγάλων δεξαμενόπλοιων και φορτηγών που τον πούλησε έναντι 750.000.000 δολ. Τον επόμενο Ιούνιο, το 2006, πούλησε και τα  συνολικά δεκαεπτά φορτηγά έναντι 735.00.000 δολ. στην Quintana Maritime του Σταμάτη Μολάρη, η οποία αργότερα απορροφήθηκε από την Excel Maritime του -σε μεγάλα προβλήματα πλέον- Βίλυ Παναγιωτίδη. Ενα χρόνο αργότερα, το 2007, η άλλη εισηγμένη του Πέτρου Γεωργιόπουλου, η Genco Shipping & Trading (διαχειρίστρια φορτηγών) αγόρασε από τη Metrostar του Αγγελόπουλου έναντι 1,1 δισ. δολ. εννέα πολύ μεγάλα φορτηγά. Τον Ιούνιο του 2010 έγινε και το deal που προαναφέρθηκε με την General Maritime του Γεωργιόπουλου, που κατά πολλούς τον κατέστρεψε.

 Πολλοί είναι εκείνοι που βλέπουν με σκεπτικισμό τη σχέση Γεωργιόπουλου - Αγγελόπουλου, αφού ο πρώτος κάθε φορά φέρεται να αγοράζει ακριβά πλοία από τον Θόδωρο. Λίγοι μπορούν να ξέρουν το παρασκήνιο της σχέσης αυτής, αλλά -σε κάθε περίπτωση- αν ο Γεωργιόπουλος θελήσει να αγοράσει και πάλι από τον Αγγελόπουλο, θα πρέπει να ρωτήσει πλέον πρώτα τα αφεντικά του, το αμερικανικό private equity fund Oaktree Capital που έχει εξαγοράσει τη χρεοκοπημένη Genmar και έχει αφήσει απλώς στο πηδάλιο τον Γεωργιόπουλο. (Για την ιστορία, αξίζει να αναφερθεί πως ο Γεωργιόπουλος κρατά το πηδάλιο και τρίτης πολύ μεγάλης εισηγμένης ναυτιλιακής στη Wall: της Aegean Marine Petroleum, συμφερόντων του Δημήτρη Μελισσανίδη).

Ο διαβόητος asset player και το «κόλπο» με τα mega yachts
Το κατά πόσο ο Αγγελόπουλος μπορεί να πετύχει σημαντικές αποδόσεις για τα χρήματά του από τα αλλεπάλληλα deals είναι κάτι που μόνο ο ίδιος το ξέρει, λένε παλαιοί καπεταναίοι που πιστεύουν ότι τα καράβια πρέπει να αγοράζονται για να δουλεύονται και όχι για να αλλάζουν χέρια σαν μετοχές, με σκοπό το γρήγορο κέρδος.

Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι είναι πλέον διαβόητος διεθνώς ως asset player. Εξάλλου την ίδια στρατηγική φέρεται να ακολουθούσε και όταν ήταν ιδιοκτήτης της Oceanco, ναυπηγείου που ειδικεύεται στα mega yachts. Την αγόρασε το 2002 και την πούλησε τον Μάρτιο του 2010 στον Mohammed Al Barwani από το Ομάν. Στο μεταξύ όμως ναυπήγησε πολλά yachts, όπως το 82 μέτρων «Alfa Nero». Το «Alfa Nero», πολύ γνωστό στις Κυκλάδες από τις βόλτες του Θόδωρου και της Γιάννας, αλλά και άλλα αρχικά τα χρησιμοποιούσε ο ίδιος με ό,τι διαφήμιση αυτό συνεπάγεται και μετά τα πουλούσε.

Η κίνηση του Θόδωρου Αγγελόπουλου είναι ένδειξη ότι ένας μεγάλος επιχειρηματίας του κλάδου εκτιμά πως οι τιμές των νεότευκτων πλοίων έχουν πιάσει πάτο. Είναι όμως έτσι; Πράγματι, η πλεονάζουσα παραγωγική δυναμικότητα των ναυπηγείων της Ασίας είναι μεγάλη και ο μεταξύ τους ανταγωνισμός έχει πιέσει τις τιμές σε επίπεδα συχνά ακόμα και κάτω του κόστους. Και αυτό ενώ οι παραγγελίες που μπαίνουν βαίνουν διαρκώς μειούμενες από το φθινόπωρο του 2008, οπότε ξέσπασε η μεγαλύτερη κρίση στην ποντοπόρο που θυμάται ο εφοπλιστικός κόσμος. Οι αξίες των πλοίων έχουν υποχωρήσει τόσο που δεν καλύπτουν τα δάνεια που έχουν αντληθεί για να αγοραστούν, οδηγώντας ολοένα και συχνότερα τις τράπεζες σε πλειστηριασμούς ποντοπόρων προκειμένου να πάρουν μέρος από τα κεφάλαιά τους, αφού οι πλοιοκτήτες αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τον δανεισμό τους. Οι ναύλοι, τα έσοδα δηλαδή των πλοίων, έχουν υποχωρήσει δραματικά και τις περισσότερες φορές σε επίπεδα κάτω από εκείνα στα οποία το πλοίο βγάζει τα έξοδά του και εξυπηρετεί τα χρέη του.

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, όπως και οι περισσότεροι εφοπλιστές, δεν αγοράζει με μετρητά τα πλοία, αλλά με κάποια συμμετοχή και δάνεια. Η συμμετοχή αυτή όμως έχει αυξηθεί σημαντικά μετά την κρίση, επειδή οι τράπεζες φοβούνται να πάρουν μεγάλο ρίσκο. Ετσι από το 10% που ήταν παλιά έχει φτάσει ακόμα και στο 40-50% σήμερα, όπως εξηγούν ναυλομεσιτικές πηγές. Γι’ αυτό και πολλοί αμφισβητούν το πόσα χρήματα έχει βγάλει από τα αλλεπάλληλα deals του ο Αγγελόπουλος.


Η συνήθης αλλά και πολύ προσοδοφόρα συναλλαγή resale
Αν η τιμή ανέβει, μπορεί να τα πουλήσει και να βγάλει κέρδος, ακόμα κι αν δεν τα έχει παραλάβει. Να περάσουν δηλαδή σε νέα ιδιοκτησία, ενώ ακόμα ναυπηγούνται. Η συναλλαγή αυτή λέγεται resale και είναι συνήθης. Μόνο που τις πιο πολλές φορές αγοραστές είναι εφοπλιστές που έρχονται να τα πάρουν σε ακόμα χαμηλότερες τιμές, λόγω αδυναμίας του επιχειρηματία που τα παρήγγειλε να τα εξοφλήσει. Αρα θα χρειαστεί να ανέβει πολύ η αγορά για να πει κανείς με βεβαιότητα ότι συμφέρει τον Αγγελόπουλο να πουλήσει.

Αυτό είναι και το στοίχημα: ο Ελληνας επιχειρηματίας για τα έξι πλοία, εάν τα αγόρασε στα 34.000.000 δολ. έκαστο, πιθανολογείται ότι πρέπει να έβαλε προκαταβολή περί τα 13.000.000 δολ. για το καθένα, αν του ζητήθηκε από τις χρηματοδότριες τράπεζες το 40% με συμμετοχή του. Συνολικά δηλαδή 78.000.000 δολ.! Εάν, για παράδειγμα, τα πουλήσει ύστερα από έξι μήνες στα 36.000.000 δολ., θα έχει όφελος περί τα 12.000.000 δολ., απόδοση της τάξης του 15% στα κεφάλαια που δέσμευσε.

Ομως κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ασφαλώς ότι οι τιμές θα ανεβούν. Ετσι, αν χρειαστεί να τα κρατήσει παραπάνω, θα έχει και τις ανάλογες επιβαρύνσεις. Οπως πρέπει να συμβαίνει με μια παραγγελία για τέσσερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έκανε το 2010 στα ίδια ναυπηγεία, έναντι 53.000.000. δολ. το καθένα. Οι τιμές τους έχουν έκτοτε υποχωρήσει σημαντικά. Κάποιοι μάλιστα λένε ότι είναι η παραγγελία αυτή στα ίδια ναυπηγεία της SPP Shipbuilding στη Νότια Κορέα που μετατράπηκε σε παραγγελία για έξι δεξαμενόπλοια.