Ναὶ ἐσὺ θὰ σώσεις τὸ ρωμέικο, ὢ φρόνιμε. Ὁ καθένας πρέπει νὰ ξέρει ὅτι σὲ αὐτὸν ἔλαχε νὰ σώσει τὸ ἔθνος του, ἔτσι θὰ προσπαθήσουν πολλοὶ καὶ θὰ τὸ σώσει ὅποιος μπορέσει.

Σιχαίνομαι τὴ φρονιμάδα σου. Ἂν μποροῦσα νὰ καταστρέψω μόνος μου τὸ κράτος τὸ Ἑλληνικὸ θὰ τὸ ἔκανα ἀμέσως.

Τί χρησιμεύει ἕνα κράτος Ἑλληνικὸ ποὺ ἀντὶ κάθε ἄλλη ἐξωτερικὴ πολιτικὴ διορίζει προξένους στὴν Ἀνατολὴ καὶ πρέσβεις στὴ Δύση καὶ τοὺς ξεπροβαδίζει μὲ τὴν μονάκριβη εὐχὴ καὶ ὁδηγία "προσέχετε νὰ μὴν γεννᾶτε ζητήματα"; 

Ἂν τὸ κράτος δὲν νοιώθει τί μπορεῖ καὶ τί πρέπει νὰ κάνει, δὲν ἀξίζει νὰ ζεῖ. Ἔχουμε δυνάμεις ἀμέρητες καὶ στὴν Μακεδονία καὶ στὴν Θράκη καὶ σὲ ὅλη τὴν Ἀνατολή. Καὶ ἂν τὸ κράτος δὲν τὶς ξέρει, δὲν θὰ πεῖ πὼς πρέπει νὰ μὴν τὶς ξέρω καὶ ἐγώ. Καὶ ἂν τὸ κράτος τὶς ἀφήνει κρυμμένες ἢ σκόρπιες καὶ δὲν θέλει νὰ τὶς περιμαζέψει, δὲν εἶναι λόγος νὰ μὴν τὶς περιμαζέψω ἐγώ, ἢ τουλάχιστον νὰ προσπαθήσω. 

Ναὶ ἐσὺ θὰ σώσεις τὸ ρωμέικο, ὢ φρόνιμε. Ὁ καθένας πρέπει νὰ ξέρει ὅτι σὲ αὐτὸν ἔλαχε νὰ σώσει τὸ ἔθνος του, ἔτσι θὰ προσπαθήσουν πολλοὶ καὶ θὰ τὸ σώσει ὅποιος μπορέσει. Καὶ ἀλήθεια νὰ ἦταν πὼς οὔτε ἕναν Ἕλληνα δὲν βρίσκεις στὴν Μακεδονία, πρέπει νὰ εἶναι Ἑλληνικὴ ἡ Μακεδονία. Ἄλλα κράτη ἁρπάζουν πολιτεῖες καὶ χῶρες καὶ ἐμεῖς, καὶ ἐκεῖνα ποὺ εἶναι δικά μας, καὶ ἐκεῖνα δὲν κρατοῦμε. Σκιαζόμαστε μὴν μᾶς ποῦν οἱ Εὐρωπαῖοι πὼς δὲν εἶναι δικά μας. Μὲ ντροπή μας μεγάλη καὶ δειλά-δειλὰ ξεστομίζουμε πῶς ἔχουμε κάποια ἐπιρροὴ στὴν Μακεδονία , γιατί τί θὰ πεῖ ἡ κοινὴ γνώμη ἄν μας ἀκούσει; Ἀφοῦ οἱ Βούλγαροι τὴν ἔχουν στὸ μάτι τὴν Μακεδονία καὶ φωνάζουν καὶ τὴν θέλουν δική τους, ταιριάζει νὰ μὴν τὴν θέλουμε ἐμεῖς; 

Δὲν μὲ μέλει ἂν βάλω σὲ δύσκολη θέση τὴν κυβέρνηση, μία κυβέρνηση ποὺ δὲν τὴν σέβομαι, δὲν εἶμαι καμωμένος γιὰ τὴν κυβέρνηση ή γιὰ τὸ κράτος, ἔγινα γιὰ τὸ ἔθνος, καὶ τὸ ξέρω ἐπειδὴ γι' αὐτὸ ἴσα-ἴσα πονῶ. 

Γιὰ τὴν κυβέρνησή μου ἔρχεται σιχαμὸς καὶ καταφρόνια, ἅμα συλλογίζομαι τὴν κυβέρνηση ξεπέφτω, μαργώνω καὶ μαραίνομαι. Σηκώνομαι, ξανοίγω καὶ ἀνθοβολῶ ἅμα νοιώθω τὸν Ἑλληνισμό. Σὲ ὅποια γωνιὰ τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ ἂν βρεθῶ, θὰ πασχίζω πάντα νὰ δυναμώνω, νὰ ξυπνῶ, νὰ ζωντανεύω τὴν ψυχή του, καὶ ἂς γίνει ὅ,τι γίνει. 

Ξυπνῶ κάθε ὕπνο, κεντρίζω κάθε βαρεμό, συνδαυλίζω κάθε στάχτη, ξεσκεπάζω κάθε σπίθα κρυμμένη καὶ ἀνάβω κάθε φωτιὰ σβησμένη, βγάζω κάθε πνοὴ κουρασμένη καὶ παίζω κάθε χορδὴ σιωπηλή. 

Ξυπνῶ, ξυπνῶ, ξυπνῶ. 

Από το «ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΑΙΜΑ» του Ίωνα Δραγούμη, εκδόσεις Σταμούλη