Στην πολιτική το ζητούμενο είναι να βρίσκεται πάντα μία νέα αφήγηση. Ή πιο κυνικά ένα νέο πειστικό παραμύθι. Ένα παλιό ινδικό παραμύθι ξεκινάει κάπως έτσι:
«Κάπου στα βάθη της ερήμου υπήρχε μία πόλη, όπου όλοι ήταν τυφλοί. Ένας βασιλιάς με το στρατό του στρατοπέδευσαν στην πόλη. Μαζί του είχε κι έναν ελέφαντα. Οι άνθρωποι της πόλης είχαν ακούσει βέβαια ελέφαντες, αλλά δεν……
είχε τύχει να συναντήσουν ποτέ κάποιον. Έτρεχαν, λοιπόν, έξι νέοι από αυτούς να ανακαλύψουν πώς είναι ο ελέφαντας.
‘Μοιάζει πολύ μ’ ένα τοίχο..’ είπε ο πρώτος μόλις ακούμπησε τα χέρια του στα πλευρά του ζώου. ‘Μοιάζει πολύ μ’ ένα ακόντιο’, είπε ο δεύτερος, όταν ψηλάφισε τον χαυλιόδοντά του.
Ο τρίτος, πασπατεύοντας την ευλύγιστη προβοσκίδα του είπε: μοιάζει πολύ μ ένα φίδι.
‘Ανοησίες!’, φώναξε ο τέταρτος. Τυλίγοντας τα μπράτσα του γύρω από ένα πόδι του ελέφαντα συμπέρανε: ‘αυτό το περίεργο θηρίο μοιάζει πολύ μ’ ένα δένδρο.
Ο πέμπτος, αγγίζοντας το αυτί του, φώναξε: ‘ακόμη και ο πιο στραβός μπορεί να καταλάβει ότι αυτό το ζώο μοιάζει πολύ με μια βεντάλια’.
Και ο έκτος, χαϊδεύοντας την ουρά του, διαβεβαίωσε τους φίλους του ότι ο ελέφαντας, είναι ολόιδιος μ’ ένα σκοινί…
Στο τέλος, έφτασε και ένας τυφλός γέρος να ψηλαφήσει σχολαστικά το μεγάλο θηλαστικό. Δεν μπόρεσε, όμως, να κατανοήσει ακριβώς τι πλάσμα ήταν αυτό. Επιστρέφοντας στην πόλη, συνάντησε μεγάλη αναστάτωση.
Κάθε ένας από τους έξι νεαρούς τυφλούς είχε αποκτήσει οπαδούς, που είχαν ασπασθεί τη δική του εκδοχή, για το τι είναι ο ελέφαντας. Όμως, όταν οι άνθρωποι της πόλης ανακάλυψαν ότι υπήρχαν έξι διαφορετικές εκδοχές, άρχισαν να τσακώνονται μεταξύ τους.
Ο γέρος, ήσυχα, άκουγε τους διαπληκτισμούς.
«Είναι σαν τοίχος!», «όχι είναι σαν φίδι!», «όχι είναι σαν ακόντιο!», «όχι σαν δέντρο!», «όχι σαν σχοινί!», «όχι σαν βεντάλια!»…
Αυτή η παλιά ινδική ιστορία συνοψίζει και τη θεμελιώδη αρχή που διέπει μια Δημοκρατία, που δεν είναι άλλη από την παραδοχή ότι υπάρχουν πάντα περισσότερες από μία οπτικές για τα πράγματα. Στην πολιτική, πρακτικά, υπάρχουν δύο βασικές αντικρουόμενες οπτικές που αφορούν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα ή σχήματα. Η μία συσπειρώνει τους σχηματισμούς που είναι στην εξουσία και η άλλη αυτούς που τη διεκδικούν.
Οι μεν με τους δε, πρέπει να διαφέρουν σε όλα μεταξύ τους. Στο πρόγραμμα, στις πρακτικές, στις νοοτροπίες, στα συνθήματα. Όπου οι μεν λένε «ναι», οι αντίπαλοί τους πρέπει να λένε «όχι».
Μνημόνιο ο Παπανδρέου, επαναδιαπραγμάτευση ο Σαμαράς. Επαναδιαπραγμάτευση ο Σαμαράς, ακύρωση του Μνημονίου ο Τσίπρας.
Έτσι λειτουργεί, διαχρονικά, το σύστημα του διπολισμού και της λυσιτελούς εναλλαγής των κομμάτων στην εξουσία.
Αυτό ήταν και το βασικό επιχείρημα του Τσίπρα και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, για τη μη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση συνεργασίας. «Ο κόσμος μας ψήφισε για να είμαστε Αξιωματική Αντιπολίτευση».
Εκούσια ή όχι, ο Αλέξης μετατράπηκε έτσι σε εν δυνάμει πρωθυπουργό («θα πρέπει να αυτοκτονήσει για να μην κυβερνήσει..», άκουσα μία εύστοχη εκτίμηση τελευταία) και ο ΣΥΡΙΖΑ στην τελευταία αστική εφεδρεία της Μεταπολίτευσης.
Συσπείρωσε γύρω του όλους τους πολίτες που πίστευαν και πιστεύουν πώς υπάρχει η άλλη πολιτική έξω από το Μνημόνιο, πως το νόμισμα δεν είναι φετίχ, πως απλά δεν διαπραγματευτήκαμε ποτέ, ότι δεν φταίνε τα δομικά προβλήματα του κράτους μας, ότι δεν καταναλώναμε περισσότερα από αυτά που παράγαμε, ή -με άλλα λόγια- ότι αυτή η κυβέρνηση, που κρίνεται ως συνέχεια της προηγούμενης, δεν είναι η λύση.
Με την ιδιότητα του επόμενου πρωθυπουργού, ο Τσίπρας, αφού γύρισε τη Λατινική Αμερική (και άλλαξε μάλλον γνώμη για την Αργεντινή…)αποφάσισε ότι μάλλον «ανήκομεν εις την Δύσιν». Έτσι, αφού συνάντησε τον Σόιμπλε, ο οποίος του είπε το άβολο «για να συνεχιστεί το Πρόγραμμα, τα μέτρα που έχουν αποφασιστεί θα πρέπει να εφαρμοστούν», ξαναταξίδεψε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ψάχνοντας συμμάχους – τι ειρωνία- στη Μέκκα του καπιταλισμου.
Άλλωστε, η φιλογερμανική στροφή Σαμαρά δεν άργησε να γίνει αντικείμενο σχολιασμού από τις ΗΠΑ, που αναζητούν νέες ευρωατλαντικές συμμαχίες και συνακόλουθα συνομιλητές . Η εξύμνηση των νεοκεϊνσιανικών μέτρων της κυβέρνησης Ομπάμα και της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, τουλάχιστον- ικανοποίησαν τους εκεί συνομιλητές του.
«Ήμασταν πάντα και θα παραμείνουμε ευρωπαϊκό κόμμα», «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προτίθεται να σκίσει τις δανειακές συμβάσεις», «Η δανειακή σύμβαση θα γίνει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης».
Ολική στροφή πολιτικής. Ο Τσίπρας καθοδηγεί τον «τυφλό» ΣΥΡΙΖΑ, και κάθε φορά τον κάνει να πιστεύει ότι η αλήθεια για το ποια πολιτική θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα είναι διαφορετική, ανάλογα με την περίσταση και τη συγκυρία, και ασφαλώς τι -το κατά περίπτωση- ακροατήριο θέλει να πιστέψει.
Γενικότερα, η ομιλία του ήταν συγκροτημένη και ρεαλιστική, μία πειστική πρόταση που ικανοποίησε τους ξένους, όπως φάνηκε και από την ανακοίνωση του State Department που ακολούθησε. Δεν είναι, όμως, καθόλου βέβαιο ότι ικανοποίησε τους Έλληνες πολιτικούς συνομιλητές τους, καθώς και το πιο ριζοσπαστικό κομμάτι των ψηφοφόρων του…
Ααα, να μην ξεχάσω να τελειώσω το παραμύθι που ξεκίνησα στην αρχή…
«Ο τυφλός γέρος γύρισε σπίτι συνειδητοποιώντας ότι ήταν ο μόνος, τελικά, στην πόλη που δεν ήξερε τι ήταν τελικά ο ελέφαντας..»
Τελικά, το πώς βλέπουμε την αλήθεια εξαρτάται από ποιο κομμάτι της αγγίζουμε ή από ποια πλευρά την κοιτάμε. Ή, διαφορετικά, ότι καθένας κατέχει το δικό του κομμάτι της αλήθειας.
Ίσως ο Αλέξης, γυρνώντας από το άνετο -από την business class- υπερατλαντικό του ταξίδι από τις ΗΠΑ, πρέπει να σκεφτεί μήπως βιάστηκε να αλλάξει «αλήθεια»… Κάτι μου λέει ότι στο κόμμα του αυτό πιστεύουν. Και άντε τώρα να τους πείσει ότι δεν είναι ελέφαντας…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου