Έχουμε αναρωτηθεί όμως κατά πόσο είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα μια τέτοια πρωτοβουλία που παίρνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας;
Οι περιπτώσεις για τις οποίες προβλέπεται η ανάληψη πρωτοβουλίας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σχηματισμού κυβέρνησης διαφορετικής από αυτήν που προήλθε από εκλογές είναι οι εξής:
Α) Παραίτηση της Κυβέρνησης
Β) Απώλεια της εμπιστοσύνης της Βουλής προς αυτήν και
Γ) Παραίτηση του ίδιου του Πρωθυπουργού
1) Σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος, αν παραιτηθεί η κυβέρνηση ή αποσύρει η Βουλή την εμπιστοσύνη της σε αυτή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απαλλάσσει αυτήν από τα καθήκοντά της και ακολουθεί την διαδικασία των διερευνητικών εντολών (άρθρο 38 παρ. 1). Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητικές εντολές σχηματισμού κυβέρνησης πρώτα στο πρώτο σε έδρες κόμμα. Εάν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση, ο ΠτΔ δίνει εντολή στο δεύτερο σε πλειοψηφία εδρών κόμμα της Βουλής και εάν αυτή δεν τελεσφορήσει, στο τρίτο (άρθρο 37). Εάν υπάρχει κάποιο θέμα ίσου αριθμού εδρών ανάμεσα στο δεύτερο και το τρίτο ή το τρίτο και το τέταρτο κόμμα, το maximum των εντολών είναι τέσσερις, σύμφωνα με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 37. Εάν δεν προκύψει κυβέρνηση, ο ΠτΔ καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων με σκοπό τη δημιουργία υπηρεσιακής κυβέρνησης,υπό την προεδρία ενός από τους προέδρους των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας, προκειμένου να οδηγήσει σε εκλογές.
2) Αν παραιτηθεί ο πρωθυπουργός, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει πρωθυπουργό αυτόν που θα προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος στο οποίο ανήκει ο απερχόμενος πρωθυπουργός, εφόσον αυτό το κόμμα διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, δηλ. 151 βουλευτές (άρθρο 38.παρ.2)Στην περίπτωση αυτή λοιπόν υποστηρίζεται ότι μπορεί να υπάρξει εξωκοινοβουλευτικός πρωθυπουργός. Και με βάση αυτή την ερμηνεία φαίνεται ότι επιχειρείται σήμερα ο σχηματισμός της Μεταβατικής Κυβέρνησης» από τον ΠτΔ.
Επίσης να ξεκαθαρίσουμε εδώ ότι ο όποιος διορισμένος Πρωθυπουργός έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να διορίσει του Υπουργούς και τους Υφυπουργούς, ακόμα και εξωκοινοβουλευτικούς, προς σχηματισμό κυβέρνησης, κατά τους περιορισμούς του άρθρου 81 παρ.2 και του άρθρου 55 του Συντάγματος, και στην συνέχεια η κυβέρνηση αυτή να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής.
Εάν μάλιστα δεν υπάρχει κόμμα με απόλυτη πλειοψηφία εδρών, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο πρόσωπο που θα υποδείξει το κόμμα που διαθέτει την σχετική πλειοψηφία των εδρών. Εάν δεν τελεσφορήσει, ακολουθείται η διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Από τον συνδυασμό όμως των διατάξεων του άρθρου 38 παρ.2 και του άρθρου 37 παρ. 4, το οποίο, συνδέει ξεκάθαρα την δυνατότητα ανάθεσης εντολής σχηματισμού κυβέρνησης σε αρχηγό κόμματος με την βουλευτική ιδιότητα του τελευταίου, προκύπτει ότι ο Αναθεωρητικός Νομοθέτης απογυμνώνει τον ΠτΔ από κάθε εξουσία ως προς την επιλογή του προσώπου του Πρωθυπουργού και ανέθεσε την εξουσία αυτή αποκλειστικά στη Βουλή.
Ταυτόχρονα όμως επέβαλε τον περιορισμό στην εθνική αντιπροσωπεία, ο δέκτης της εντολής αυτής να διαθέτει την λαϊκή νομιμοποίηση, δηλαδή να είναι βουλευτής. Διότι διαφορετικά δεν έχει κανένα νόημα η ρήση του άρθρου 37 παρ. 4 εδ. α ότι «….ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος.»
Αρα η βουλευτική ιδιότητα του προταθέντος για Πρωθυπουργό δεν δεσμεύει μόνο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά και την ίδια την κοινοβουλευτική ομάδα, που προτείνει το όποιο πρόσωπο, διότι διαφορετικά δε νοείται εννοιολογικά ο περιορισμός του ΠτΔ να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης υποχρεωτικά σε εκλεγμένο βουλευτή ενώ παράλληλα να έχει και την υποχρέωση να αναθέσει την ίδια εντολή σε πρόσωπο εξωκοινοβουλευτικό επειδή θα το έχει προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. Επομένως φαίνεται εξαιρετικά αμφίβολου συνταγματικού ερείσματος η δυνατότητα ανάθεσης εντολής σχηματισμού κυβέρνησης σε εξωκοινοβουλευτικό πρωθυπουργό, και επομένως ο σχηματισμός τέτοιας κυβέρνησης, αδιάφορο αν αυτή χαρακτηρίζεται ως «Εθνικής Σωτηρίας» ή παρομοίως, είναι παράνομος και αντισυνταγματός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου