ΕΝΑ ΣΚΙΤΣΟ ΘΑ ΤΟΥΣ ΡΙΞΕΙ

Ρεπορτάζ : Ειρήνη Μητροπούλου(από το Βήμα της Κυριακής)

Τον έσπασαν στο ξύλο ξημερώματα, την ώρα που γύριζε σπίτι. Του φόρεσαν μια σακούλα στο κεφάλι και του τσάκισαν τα δάχτυλα, ένα-ένα, για να μην πειράξει ξανά τον Ασαντ για πολύ καιρό. Τον χτύπαγαν μέχρι που έχασε τις...

αισθήσεις του και μετά τον πέταξαν σε έναν έρημο δρόμο, έξω από τη Δαμασκό. Τον Αύγουστο του 2011, η βάρβαρη επίθεση στον πιο διάσημο γελοιογράφο της Συρίας, αλλά και ολόκληρου του αραβικού κόσμου, έγινε διεθνές πρωτοσέλιδο. «Το περίμενα, γιατί με απειλούσαν. Αλλά συνέχισα. Δεν κάνω επάγγελμα, για να αλλάξω δουλειά. Τα σκίτσα μου είναι ηθική στάση, ένα όπλο στον αγώνα για την ελευθερία» λέει σήμερα μιλώντας στο «Βήμα», από το Κουβέιτ, ο Αλί Φερζάτ.

Η δουλειά του έχει γίνει σύμβολο της επανάστασης στη Συρία. Είναι σαρκαστικές γελοιογραφίες για τον πρόεδρο Ασαντ και για τους άραβες δικτάτορες, που ξεμπρόστιασαν στα μάτια του κόσμου την καταπίεση και τη διαφθορά σε όλη τη Μέση Ανατολή. Διαδηλωτές κράταγαν στους δρόμους τα σκίτσα του και είναι πολύ υπερήφανος για αυτό. Ηταν σαν αποστολή αυτοκτονίας που πήρε τόσο ανοιχτά θέση κατά του Ασαντ, αλλά δεν το έχει μετανιώσει, παρά τα όσα τράβηξε.

Τα σκίτσα του είναι χωρίς λόγια. «Ετσι μιλάω σε όλες τις γλώσσες, χωρίς να μιλάω καμία γλώσσα. Ο κόσμος καταλαβαίνει αμέσως τον συμβολισμό, την αλληγορία. Δεν χρειάζονται πολλές κουβέντες» λέει.

«Αυτή η επανάσταση είναι εσωτερική, ένας αγώνας για ελευθερία και δημοκρατία. Επειτα από 50 χρόνια, ο λαός δεν άντεξε άλλο τέτοια καταπίεση, τέτοια βαρβαρότητα. Η "Αραβική Ανοιξη" ήταν αυτό που περίμενε για να σπάσει το φράγμα του φόβου. Τώρα δεν υπάρχει επιστροφή. Το καθεστώς έχει τελειώσει, είναι θέμα χρόνου. Αν ο Ασαντ ήταν μόνος του, χωρίς τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν, τη Χεζμπολάχ, θα τον είχαμε ρίξει μέσα σε δύο μήνες» λέει.

Στους 20 μήνες του πολέμου έχουν σκοτωθεί 40.000 άνθρωποι. «Ολα είναι μηδαμινά μπροστά στα αεροπλάνα που ρίχνουν βόμβες και βαρέλια με δυναμίτες πάνω στους αμάχους, σε γυναίκες και παιδιά, στις πόλεις της Συρίας. Αυτό πρέπει να σταματήσει αμέσως» μας λέει ο Φερζάτ.

Οι φίλοι του λένε ότι μοιάζει με αστέρι (με κουκουβάγια λέει εκείνος), γιατί δουλεύει μέχρι πολύ αργά. «Εκείνο το βράδυ που με χτύπησαν, έφυγα από το γραφείο στις 5 τα ξημερώματα. Οι δρόμοι ήταν άδειοι, αλλά ένα αυτοκίνητο ήταν πίσω μου, σχεδόν κολλητά. Με προσπέρασε ξαφνικά, φρέναρε μπροστά μου κι έκλεισε τον δρόμο. Βγήκαν δύο τύποι με κουκούλες, έσπασαν την πόρτα μου, παρ' όλο που δεν ήταν κλειδωμένη, με τράβηξαν έξω και με κουβάλησαν στο δικό τους αμάξι», θυμάται.

Τον έριξαν στο πίσω κάθισμα, ανάμεσά τους, και άρχισαν να τον χτυπάνε. «Με μπουνιές στο κεφάλι, στην πλάτη, στα πλευρά, με όλη τους τη δύναμη, για μισή ώρα. Μετά μου έσπασαν τα δάχτυλα, σηκώνοντάς τα προς τα πάνω, ώσπου να ακούσουν το κρακ. "Ποιος είσαι εσύ που τολμάς να πειράξεις τον Ασαντ, τα παπούτσια του είναι πιο καθαρά από σένα, σκυλί!" μου έλεγαν και συνέχιζαν και με άλλα πιο χυδαία».

Ολα αυτά ενώ έτρεχε το αυτοκίνητο. «Τους άκουσα να λένε: "Πετάξτε τον έξω, να ψοφήσει!". Ανοιξαν την πόρτα, το κεφάλι και το μισό μου σώμα σέρνονταν στην άσφαλτο, αλλά τα πόδια μου ήταν ακόμα μέσα στο αυτοκίνητο. Στο τέλος, με πέταξαν στην άκρη του δρόμου, σαν σακί. Δεν υπήρχε ψυχή εκείνη την ώρα. Φορούσα άσπρο πουκάμισο, που είχε γίνει κόκκινο από τα αίματα. Τα χέρια μου ήταν σπασμένα, δεν έβλεπα από το δεξί μάτι, πόναγα αφόρητα παντού. "Θα πεθάνω", σκέφτηκα».

Τότε σταμάτησε μπροστά του ένα φορτηγάκι. «Πρέπει να με βοήθησε ο Θεός, τι να πω; Τους είχε πιάσει λάστιχο. Το φορτηγάκι ήταν γεμάτο εργάτες που έφτιαχναν τον δρόμο. Τρόμαξαν μόλις με είδαν. Τους παρακάλεσα, όπως μπόρεσα, να με πάνε πίσω στη Δαμασκό. Με τα πολλά μου είπαν "ναι", φτάνει να μην έλεγα ποιος με βοήθησε, και να μη με πήγαιναν σε νοσοκομείο, γιατί το καθεστώς είχε ανθρώπους παντού» μας λέει.

Και καταλήγει: «Με γύρισαν σπίτι, αλλά δεν ήθελα να με δουν έτσι η γυναίκα μου και τα παιδιά. Φώναξα τον θυρωρό και με πήγε εκείνος στο νοσοκομείο. Οι γιατροί ήταν με την επανάσταση, μου έδεσαν τα χέρια, και με έδιωξαν βιαστικά, γιατί φοβόντουσαν για τη ζωή μου. Ενα τηλεοπτικό κανάλι του καθεστώτος είχε μεταδώσει τον θάνατό μου, προτού γυρίσω στη Δαμασκό. Νόμιζαν ότι με είχαν σκοτώσει...».

Ποιος είναι
Γεννήθηκε εκεί όπου «το ποτάμι κυλάει ανάποδα»
Πασίγνωστος και αγαπητός στον αραβικό κόσμο, γεννήθηκε πριν από 61 χρόνια στη Χάμα. «Το ποτάμι εκεί κυλάει ανάποδα, προς τα πάνω, γι' αυτό εμείς πάμε κόντρα στο ρεύμα» λέει. Εχει δημοσιεύσει περισσότερα από 15.000 σκίτσα στον αραβικό και στον διεθνή Τύπο. Το Ευρωκοινοβούλιο τον τίμησε με το βραβείο Ζαχάροφ για την ελευθερία της σκέψης. Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» τον ανέδειξε δημοσιογράφο της χρονιάς για το 2011. Σήμερα δημοσιεύει σκίτσα και αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Al Watan» στο Κουβέιτ, περιμένοντας την ημέρα που θα γυρίσει στην ελεύθερη Συρία.

Ευχαριστούμε τον κ. Ηλία Ανουάρ για την ευγενική βοήθεια στη διερμηνεία.