Τα «ανοιχτά» θέματα της Παιδείας και οι νέες αποφάσεις του Υπουργείου

Σε εργασιακό πυρετό βρίσκονται τα στελέχη του Υπουργείου Παιδείας, καθώς είναι πολλά τα «ανοιχτά» θέματα του χώρου, που αναζητούν τη διευθέτησή τους και πρέπει να «μεταλλαχθούν» σε ολοκληρωμένες προτάσεις για τη νέα εκπαιδευτική εποχή. Κάποια από τα ζητήματα αυτά βρίσκονται ήδη στο στάδιο της διαβούλευσης.

Ένα σημαντικό ζήτημα, που απασχολεί το Υπουργείο, είναι αυτό της κατάρτισης νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για το θέμα έχει χυθεί πολύ μελάνι τους τελευταίους μήνες και ίσως για πρώτη φορά τις τελευταίες δεκαετίες, τα Πανεπιστήμια έχουν ενεργοποιηθεί τόσο έντονα σε επίπεδο διαλόγου, με αποτέλεσμα, μετά τις διαβουλεύσεις στα πανεπιστημιακά όργανα, οι πρυτάνεις να καταλήξουν σε συγκεκριμένο πλαίσιο προτάσεων, το οποίο παρότι απορρίπτει βασικές αλλαγές που προτείνει το Υπουργείο, αφήνει να διαφανεί κοινός τόπος συζήτησης. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η πολιτική ηγεσία του χώρου της Παιδείας, που εξακολουθεί τον διάλογο στη διακομματική επιτροπή, στοχεύει να «κλείσει» τη διαβούλευση στις 15 Ιανουαρίου και να προχωρήσει στην κατάρτιση νομοσχεδίου. Δεν αποκλείεται, όμως, αν ο διάλογος το απαιτεί, να δοθεί παράταση στην καταληκτική ημερομηνία. Οι πρυτάνεις διατυπώνουν αντιρρήσεις για αρκετές προτάσεις του Υπουργείου, κυρίως αυτές, που σχετίζονται με τη διοίκηση. Στη διακομματική, ωστόσο, επιτροπή η πορεία των συζητήσεων είναι ομαλή, αφού οι εκπρόσωποι των κομμάτων προσέρχονται και καταθέτουν τις προτάσεις τους. Όλοι οι συμμετέχοντες φαίνονται διατεθειμένοι, αυτή τη φορά να καταλήξουν σε συγκεκριμένο πλαίσιο, που θα οδηγήσει σε νομοσχέδιο. Στη διακομματική συμμετέχουν ακόμη και τα νέα κόμματα της Δημοκρατικής Αριστεράς και της Δημοκρατικής Συμμαχίας, ενώ από την αρχή απέχουν ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ.

Το πώς θα λειτουργήσουν τα Πανεπιστήμια στο νέο τοπίο, που διαμορφώνεται, φάνηκε από την πρόσφατη σύσκεψη στο Υπουργείο Παιδείας, στην οποία συμμετείχαν τα μέλη της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής. Στο ίδιο τραπέζι κάθισαν ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Τορόντο, David Naylor, o πρώην υπουργός Παιδείας και Έρευνας, πρώην Υγείας και νυν πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου Κοινωνικών Ερευνών από τη Νορβηγία, Gudmund Hermes, ο πρώην υπουργός Παιδείας και πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Μάαστριχτ από την Ολλανδία, Josef Ritzen, ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, John Sexton, και η Λίντα Κατέχη, πρύτανης του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Davis, η οποία είναι συντονίστρια της επιτροπής. Όπως επισημαίνεται από το Υπουργείο Παιδείας, τα μέλη της Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής είχαν επαφές με εκπροσώπους των πρυτανικών αρχών των ελληνικών πανεπιστημίων και εκπροσώπους των κομμάτων, τα οποία συμμετέχουν στην Εθνική Διακομματική Επιτροπή για την Παιδεία. Διατύπωσαν τις απόψεις τους, αλλά και τις επιφυλάξεις τους ως προς το κείμενο των προτάσεων για τις αλλαγές στα ΑΕΙ, που έχει δώσει σε διαβούλευση το Υπουργείο Παιδείας.

Το δεύτερο μεγάλο κεφάλαιο που άνοιξε το υπουργείο Παιδείας, είναι αυτό του νέου Λυκείου. Οι βασικές αλλαγές, τις οποίες εξακολουθεί να μελετά η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου είναι λίγο-πολύ γνωστές, καθώς ξεφεύγει πλήρως από την παρούσα γνώριμη μορφή του σχολείου και μπαίνει σε νέο τύπο, με στόχο την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των μαθητών, των ταλέντων, των κλίσεων, των κατευθύνσεων, προς τις οποίες επιθυμούν να σπουδάσουν και εντέλει τη σύνδεση των λυκειακών σπουδών με την αγορά εργασίας. Ο στόχος, δηλαδή, είναι σημαντικός. Επιδιώκεται να αποσυνδεθεί το Λύκειο από την εισαγωγή στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, στόχος πολλών κυβερνήσεων, που προέβησαν έως σήμερα σε διάφορες αλλαγές, αλλά αυτή τη φορά φαίνεται πως το Υπουργείο Παιδείας είναι αποφασισμένο να προχωρήσει σε ριζική αναμόρφωση, αφήνοντας πίσω εμβαλωματικές λύσεις του παρελθόντος.

Η βασική καινοτομία, που εισάγεται, είναι αυτή των υποχρεωτικών και προαιρετικών μαθημάτων. Αν και η συζήτηση «σκάλωσε» πολλές φορές έως τώρα σε προβλήματα, όπως π.χ. αν η Ιστορία, τα Θρησκευτικά ή η Πληροφορική πρέπει να εντάσσονται στα υποχρεωτικά ή στα προαιρετικά μαθήματα, το Υπουργείο προχωρεί στον σχεδιασμό του νέου Λυκείου.

Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει έως τώρα γνωστά, στη διάρκεια της φοίτησης της β΄και γ΄Λυκείου ο μαθητής θα παρακολουθεί υποχρεωτικά μαθήματα και μαθήματα επιλογής, αλλά και δραστηριότητες, 35 ώρες την εβδομάδα. Στο τέλος του Λυκείου οι υποψήφιοι θα διαγωνίζονται σε λιγότερα μαθήματα, τέσσερα στον αριθμό, που θα έχουν προεπιλέξει, ενώ θα συνυπολογίζεται και ο βαθμός του Λυκείου στην τελική αξιολόγηση των μαθητών για να μπουν στις σχολές της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Σημαντικές, όμως, θα είναι οι καινοτομίες, όπως αυτή που θέλει να εισάγεται η ύλη στο διαδίκτυο, έτσι ώστε οι μαθητές, μέσω αυτού, να έχουν επιπλέον διδασκαλία, δηλαδή ένα είδος φροντιστηρίου, μέσω του ηλεκτρονικού τους υπολογιστή.

Το νέο Λύκειο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον προσεχή Σεπτέμβριο για τους μαθητές, που τότε θα φοιτούν στην α΄τάξη Λυκείου, ενώ φαίνεται ότι δεν αλλάζει ο χρόνος κατάθεσης του μηχανογραφικού δελτίου. Τα επιχειρήματα του Υπουργείου για κατάθεση μηχανογραφικών τον Μάρτιο δόθηκαν σε δημόσια διαβούλευση. Οι περισσότεροι, ωστόσο, φορείς υποστήριξαν ότι δεν πρέπει να αλλάξει ο χρόνος και ως εκ τούτου οι υποψήφιοι θα συνεχίσουν -σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές του Υπουργείου- να καταθέτουν και τον επόμενο χρόνο τα μηχανογραφικά τους μετά τη διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων, όπως γινόταν έως τώρα. Άλλωστε, το ισχύον σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων έχει ελάχιστα χρόνια ζωής και το Υπουργείο μελετά την αλλαγή του από το 2014. Τότε ο υποψήφιος θα εισάγεται σε σχολή και όχι σε τμήμα έπειτα από πανελλαδικές εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα, ενώ η εξεταστέα ύλη θα είναι πολύ μικρότερη σε όγκο. Το πραγματικό «ξεκαθάρισμα», όμως, θα γίνεται μετά το πρώτο έτος, οπότε ο φοιτητής ύστερα από εξετάσεις θα εισάγεται στο τμήμα, που επιθυμεί.

Πάντως, τα όργανα του Υπουργείου Παιδείας άρχισαν από τώρα να προετοιμάζονται για τις πανελλαδικές εξετάσεις του προσεχούς Μαϊου. Έτσι, με εγκύκλιο της υφυπουργού Παιδείας, Εύης Χριστοφιλοπούλου, αρχίζει η συστηματική παρακολούθηση της διδακτέας - εξεταστέας ύλης για τους μαθητές της γ΄τάξης των ημερήσιων, της δ΄ τάξης των εσπερινών Επαγγελματικών Λυκείων, της γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου και της δ΄τάξης εσπερινού Γενικού Λυκείου. Τα σχολεία καλούνται να ενημερώνουν αμέσως, με έγγραφο, τον Προϊστάμενο του Γραφείου Εκπαίδευσης και τον σχολικό σύμβουλο, σε περίπτωση που παρατηρείται καθυστέρηση διδασκαλίας της ύλης των πανελλαδικά εξεταζομένων μαθημάτων στις προαναφερόμενες τάξεις.

Εκτός από τα δύο αυτά σημαντικά θέματα που «τρέχουν» στο Υπουργείο, προωθούνται και άλλες αλλαγές, όπως π.χ. στην Τεχνολογική Εκπαίδευση. Μελετάται η συγχώνευση διαφόρων τύπων τεχνικών λυκείων, που υπάρχουν σήμερα.

Επίσης, το Υπουργείο πρόκειται να αναμορφώσει ριζικά και τον θεσμό των Πειραματικών Σχολείων, που τα τελευταία χρόνια έχει περιπέσει σε μαρασμό. Τα Πειραματικά Σχολεία έχουν ως στόχο την προώθηση καινοτομιών στην εκπαίδευση. Εκεί δοκιμάζονται νέες μέθοδοι διδασκαλίας, νέα γνωστικά αντικείμενα, αλλά επίσης και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί στη διδασκαλία. Με την έννοια αυτή, όλοι συμφωνούν ότι απαραίτητο εργαλείο είναι η ύπαρξη Πειραματικών Σχολείων.

Σε ό,τι αφορά την αναμόρφωση του θεσμού, στόχος είναι τα σχολεία αυτά να λειτουργήσουν, ως πυρήνες αριστείας και να αξιοποιούν τις ιδιαίτερες ικανότητες των μαθητών. Μελετάται η σύνδεσή τους με τα Πανεπιστήμια και ως εκ τούτου, φαίνεται αναγκαία η ίδρυση τέτοιων σχολείων, όπου υπάρχουν πανεπιστημιακές σχολές. Παράλληλα, θα δημιουργηθούν πειραματικά σχολεία τεχνολογικού τύπου, τα οποία θα συνδέονται με τα ΤΕΙ. Τα πειραματικά θα εντάσσονται στις σχολικές μονάδες της ευρύτερης περιοχής, έτσι ώστε να δημιουργούνται όμιλοι που θα λειτουργούν πέρα από το ωρολόγιο πρόγραμμα.

Τέλος, τις τελευταίες ημέρες, το Υπουργείο Παιδείας σχεδίασε πρόγραμμα συλλογής και επαναχρησιμοποίησης των σχολικών βιβλίων, σε εθελοντική βάση. Η υλοποίησή του θα ξεκινήσει από το τρέχον σχολικό έτος και άμεσος στόχος του είναι η συστηματική συγκέντρωση των βιβλίων των μαθητών μετά το πέρας της χρήσης τους, ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν από τους μαθητές κατά το επόμενο σχολικό έτος, ή να επιστραφούν στον Οργανισμό Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων για πολτοποίηση. Οι στόχοι του προγράμματος, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, σχετίζονται με την καλλιέργεια στους μαθητές μίας νέας αντίληψης και συνακόλουθα μίας νέας στάσης απέναντι στο σχολικό βιβλίο, που θα βασίζεται στη συνειδητοποίηση της αξίας του, οικονομικής, χρηστικής, περιβαλλοντικής, συναισθηματικής.

Μέσα από τη συγκεκριμένη διαδικασία επιδιώκονται και επιμέρους στόχοι, όπως η ανάπτυξη συνεργατικής ικανότητας, η εξοικείωση με τη λειτουργία ομάδων και η δημιουργία κλίματος συντροφικότητας και δημιουργικότητας μέσα στην τάξη, στο σχολείο, αλλά και ανάμεσα σε σχολεία.

Όπως επισημαίνουν στελέχη του Υπουργείου, βασικό στοιχείο του προγράμματος είναι ο εθελοντισμός. Το πρόγραμμα θα λειτουργήσει με σχολεία, ή με τάξεις, που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για συμμετοχή. Εκτιμάται ότι σε αυτό το πλαίσιο οι μαθητές λειτουργώντας αυτόνομα, με αυτενέργεια και διάθεση συμμετοχής, θα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και της οικονομίας και θα αποκομίσουν μία σημαντική εμπειρία εθελοντισμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο Άδωνις φαντάζεται μέρες του 1917

Ο Άδωνις Γεωργιάδης από την ασφάλεια του Ελληνικού Κοινοβουλίου, που φρουρείται σαν «αστακός», ρίχνει κλεφτές ματιές έξω, στην πλατεία...